Home >  Passages > Euripides Medea 1293-1419

Exodos
Ἰάσωνγυναῖκες, αἳ τῆσδ’ ἐγγὺς ἕστατε στέγης,
ἆρ’ ἐν δόμοισιν ἡ τὰ δείν’ εἰργασμένη
Μήδεια τοισίδ’ ἢ μεθέστηκεν φυγῇ;1295
δεῖ γάρ νιν ἤτοι γῆς γε κρυφθῆναι κάτω
ἢ πτηνὸν ἆραι σῶμ’ ἐς αἰθέρος βάθος,
εἰ μὴ τυράννων δώμασιν δώσει δίκην.
πέποιθ’ ἀποκτείνασα κοιράνους χθονὸς
ἀθῷος αὐτὴ τῶνδε φεύξεσθαι δόμων;1300
ἀλλ’ οὐ γὰρ αὐτῆς φροντίδ’ ὡς τέκνων ἔχω·
κείνην μὲν οὓς ἔδρασεν ἔρξουσιν κακῶς,
ἐμῶν δὲ παίδων ἦλθον ἐκσώσων βίον,
μή μοί τι δράσωσ’ οἱ προσήκοντες γένει,
μητρῷον ἐκπράσσοντες ἀνόσιον φόνον.1305
Χορόςὦ τλῆμον, οὐκ οἶσθ’ οἷ κακῶν ἐλήλυθας,
Ἰᾶσον· οὐ γὰρ τούσδ’ ἂν ἐφθέγξω λόγους.
Ἰάσωντί δ’ ἔστιν; οὔ που κἄμ’ ἀποκτεῖναι θέλει;
Χορόςπαῖδες τεθνᾶσι χειρὶ μητρῴᾳ σέθεν.
Ἰάσωνοἴμοι, τί λέξεις; ὥς μ’ ἀπώλεσας, γύναι.1310
Χορόςὡς οὐκέτ’ ὄντων σῶν τέκνων φρόντιζε δή.
Ἰάσωνποῦ γάρ νιν ἔκτειν’; ἐντὸς ἢ ’ξωθεν δόμων;
Χορόςπύλας ἀνοίξας σῶν τέκνων ὄψῃ φόνον.
Ἰάσωνχαλᾶτε κλῇδας ὡς τάχιστα, πρόσπολοι,
ἐκλύεθ’ ἁρμούς, ὡς ἴδω διπλοῦν κακόν,1315
τοὺς μὲν θανόντας, τὴν δὲ τείσωμαι δίκην.
Μήδειατί τάσδε κινεῖς κἀναμοχλεύεις πύλας,
νεκροὺς ἐρευνῶν κἀμὲ τὴν εἰργασμένην;
παῦσαι πόνου τοῦδ’. εἰ δ’ ἐμοῦ χρείαν ἔχεις,
λέγ’ εἴ τι βούλῃ, χειρὶ δ’ οὐ ψαύσεις ποτέ·1320
τοιόνδ’ ὄχημα πατρὸς Ἥλιος πατὴρ
δίδωσιν ἡμῖν, ἔρυμα πολεμίας χερός.
Ἰάσωνὦ μῖσος, ὦ μέγιστον ἐχθίστη γύναι
θεοῖς τε κἀμοὶ παντί τ’ ἀνθρώπων γένει,
ἥτις τέκνοισι σοῖσιν ἐμβαλεῖν ξίφος1325
ἔτλης τεκοῦσα κἄμ’ ἄπαιδ’ ἀπώλεσας.
καὶ ταῦτα δράσασ’ ἥλιόν τε προσβλέπεις
καὶ γαῖαν, ἔργον τλᾶσα δυσσεβέστατον;
ὄλοι’. ἐγὼ δὲ νῦν φρονῶ, τότ’ οὐ φρονῶν,
ὅτ’ ἐκ δόμων σε βαρβάρου τ’ ἀπὸ χθονὸς1330
Ἕλλην’ ἐς οἶκον ἠγόμην, κακὸν μέγα,
πατρός τε καὶ γῆς προδότιν ἥ σ’ ἐθρέψατο.
τὸν σὸν δ’ ἀλάστορ’ εἰς ἔμ’ ἔσκηψαν θεοί·
κτανοῦσα γὰρ δὴ σὸν κάσιν παρέστιον
τὸ καλλίπρῳρον εἰσέβης Ἀργοῦς σκάφος.1335
ἤρξω μὲν ἐκ τοιῶνδε· νυμφευθεῖσα δὲ
παρ’ ἀνδρὶ τῷδε καὶ τεκοῦσά μοι τέκνα,
εὐνῆς ἕκατι καὶ λέχους σφ’ ἀπώλεσας.
οὐκ ἔστιν ἥτις τοῦτ’ ἂν Ἑλληνὶς γυνὴ
ἔτλη ποθ’, ὧν γε πρόσθεν ἠξίουν ἐγὼ1340
γῆμαι σέ, κῆδος ἐχθρὸν ὀλέθριόν τ’ ἐμοί,
λέαιναν, οὐ γυναῖκα, τῆς Τυρσηνίδος
Σκύλλης ἔχουσαν ἀγριωτέραν φύσιν.
ἀλλ’ οὐ γὰρ ἄν σε μυρίοις ὀνείδεσιν
δάκοιμι· τοιόνδ’ ἐμπέφυκέ σοι θράσος·1345
ἔρρ’, αἰσχροποιὲ καὶ τέκνων μιαιφόνε.
ἐμοὶ δὲ τὸν ἐμὸν δαίμον’ αἰάζειν πάρα,
ὃς οὔτε λέκτρων νεογάμων ὀνήσομαι,
οὐ παῖδας οὓς ἔφυσα κἀξεθρεψάμην
ἕξω προσειπεῖν ζῶντας ἀλλ’ ἀπώλεσα.1350
Μήδειαμακρὰν ἂν ἐξέτεινα τοῖσδ’ ἐναντίον
λόγοισιν, εἰ μὴ Ζεὺς πατὴρ ἠπίστατο
οἷ’ ἐξ ἐμοῦ πέπονθας οἷά τ’ εἰργάσω·
σὺ δ’ οὐκ ἔμελλες τἄμ’ ἀτιμάσας λέχη
τερπνὸν διάξειν βίοτον ἐγγελῶν ἐμοὶ1355
οὐδ’ ἡ τύραννος, οὐδ’ ὅ σοι προσθεὶς γάμους
Κρέων ἀνατεὶ τῆσδέ μ’ ἐκβαλεῖν χθονός.
πρὸς ταῦτα καὶ λέαιναν, εἰ βούλῃ, κάλει
καὶ Σκύλλαν ἣ Τυρσηνὸν ᾤκησεν πέτραν·
τῆς σῆς γὰρ ὡς χρῆν καρδίας ἀνθηψάμην.1360
Ἰάσωνκαὐτή γε λυπῇ καὶ κακῶν κοινωνὸς εἶ.
Μήδειασάφ’ ἴσθι· λύει δ’ ἄλγος, ἢν σὺ μὴ ’γγελᾷς.
Ἰάσωνὦ τέκνα, μητρὸς ὡς κακῆς ἐκύρσατε.
Μήδειαὦ παῖδες, ὡς ὤλεσθε πατρῴᾳ νόσῳ.
Ἰάσωνοὔτοι νιν ἡμὴ δεξιά γ’ ἀπώλεσεν.1365
Μήδειαἀλλ’ ὕβρις οἵ τε σοὶ νεοδμῆτες γάμοι.
Ἰάσωνλέχους σφε κἠξίωσας οὕνεκα κτανεῖν;
Μήδειασμικρὸν γυναικὶ πῆμα τοῦτ’ εἶναι δοκεῖς;
Ἰάσωνἥτις γε σώφρων· σοὶ δὲ πάντ’ ἐστὶν κακά.
Μήδειαοἵδ’ οὐκέτ’ εἰσί· τοῦτο γάρ σε δήξεται.1370
Ἰάσωνοἵδ’ εἰσίν, οἴμοι, σῷ κάρᾳ μιάστορες.
Μήδειαἴσασιν ὅστις ἦρξε πημονῆς θεοί.
Ἰάσωνἴσασι δῆτα σήν γ’ ἀπόπτυστον φρένα.
Μήδειαστύγει· πικρὰν δὲ βάξιν ἐχθαίρω σέθεν.
Ἰάσωνκαὶ μὴν ἐγὼ σήν· ῥᾴδιοι δ’ ἀπαλλαγαί.1375
Μήδειαπῶς οὖν; τί δράσω; κάρτα γὰρ κἀγὼ θέλω.
Ἰάσωνθάψαι νεκρούς μοι τούσδε καὶ κλαῦσαι πάρες.
Μήδειαοὐ δῆτ’, ἐπεί σφας τῇδ’ ἐγὼ θάψω χερί,
φέρουσ’ ἐς Ἥρας τέμενος Ἀκραίας θεοῦ,
ὡς μή τις αὐτοὺς πολεμίων καθυβρίσῃ1380
τύμβους ἀνασπῶν· γῇ δὲ τῇδε Σισύφου
σεμνὴν ἑορτὴν καὶ τέλη προσάψομεν
τὸ λοιπὸν ἀντὶ τοῦδε δυσσεβοῦς φόνου.
αὐτὴ δὲ γαῖαν εἶμι τὴν Ἐρεχθέως,
Αἰγεῖ συνοικήσουσα τῷ Πανδίονος.1385
σὺ δ’, ὥσπερ εἰκός, κατθανῇ κακὸς κακῶς,
Ἀργοῦς κάρα σὸν λειψάνῳ πεπληγμένος,
πικρὰς τελευτὰς τῶν ἐμῶν γάμων ἰδών.
Ἰάσωνἀλλά σ’ Ἐρινὺς ὀλέσειε τέκνων
φονία τε Δίκη.1390
Μήδειατίς δὲ κλύει σοῦ θεὸς ἢ δαίμων,
τοῦ ψευδόρκου καὶ ξειναπάτου;
Ἰάσωνφεῦ φεῦ, μυσαρὰ καὶ παιδολέτορ.
Μήδειαστεῖχε πρὸς οἴκους καὶ θάπτ’ ἄλοχον.
Ἰάσωνστείχω, δισσῶν γ’ ἄμορος τέκνων.1395
Μήδειαοὔπω θρηνεῖς· μένε καὶ γῆρας.
Ἰάσωνὦ τέκνα φίλτατα.
Μήδειαμητρί γε, σοὶ δ’ οὔ.
Ἰάσωνκἄπειτ’ ἔκανες;
Μήδειασέ γε πημαίνουσ’.
Ἰάσωνὤμοι, φιλίου χρῄζω στόματος
παίδων ὁ τάλας προσπτύξασθαι.1400
Μήδειανῦν σφε προσαυδᾷς, νῦν ἀσπάζῃ,
τότ’ ἀπωσάμενος.
Ἰάσωνδός μοι πρὸς θεῶν
μαλακοῦ χρωτὸς ψαῦσαι τέκνων.
Μήδειαοὐκ ἔστι· μάτην ἔπος ἔρριπται.
ἸάσωνΖεῦ, τάδ’ ἀκούεις ὡς ἀπελαυνόμεθ’1405
οἷά τε πάσχομεν ἐκ τῆς μυσαρᾶς
καὶ παιδοφόνου τῆσδε λεαίνης;
ἀλλ’ ὁπόσον γοῦν πάρα καὶ δύναμαι
τάδε καὶ θρηνῶ κἀπιθεάζω,
μαρτυρόμενος δαίμονας ὥς μοι1410
τέκνα κτείνασ’ ἀποκωλύεις
ψαῦσαί τε χεροῖν θάψαι τε νεκρούς,
οὓς μήποτ’ ἐγὼ φύσας ὄφελον
πρὸς σοῦ φθιμένους ἐπιδέσθαι.
[Χορόςπολλῶν ταμίας Ζεὺς ἐν Ὀλύμπῳ,1415
πολλὰ δ’ ἀέλπτως κραίνουσι θεοί·
καὶ τὰ δοκηθέντ’ οὐκ ἐτελέσθη,
τῶν δ’ ἀδοκήτων πόρον ηὗρε θεός.
τοιόνδ’ ἀπέβη τόδε πρᾶγμα.]

Download a pdf of this passage


This passage has no constructions associated with it yet